De meeste dennenbomen die de landduinen van het natuurgebied “In den Brand” bedekken, werden ooit aangeplant om te gebruiken in de mijnen. Hierdoor verdween een groot deel van de unieke landduinnatuur. Vroeger was het natuurgebied één zandduin waar men ver kon kijken over de zandvlakte. Al jaren gingen er stemmen op om de landduinen van “In den Brand” weer zichtbaar te maken. Met het landduinherstelproject werden dankzij middelen van Vlaamse overheid en Europa de landduinen over een oppervlakte van 8,5 ha hersteld.

De werken werden uitgevoerd in de winter van 2017-2018. Over een lengte van 800 meter werd gefaseerd een oppervlakte van 8,5 hectare vrijgemaakt van dennen. Hier en daar bleven karakteristieke bomen met een grillige vorm staan. Om draagvlak te creëren voor de kapwerken, werd aan een afvaardiging van de bevolking gevraagd om mee over het toekomstig uitzicht van het gebied te beslissen. Onder leiding van de boswachter trokken 5 lokale groepen (heemkundige kring, milieuraad, jeugdraad, kinderraad, buurtbewoners) tijdens de bomenverkiezing voorafgaand aan de kapwerken het gebied in om een boom te kiezen die volgens hun mocht blijven staan.
Na de kapwerken werd de dikke strooisellaag van naalden, takken en bladeren machinaal weggehaald en afgevoerd. De kwetsbare zones met korstmos en heide werden tijdens deze plagwerken gespaard. De wortelstronken van de gekapte bomen werden na de plagwerken nog verwijderd zodat de landduinen volledig terug zichtbaar werden.

Tijdens de werken werden naast grote machines ook trekpaarden ingezet, die zonder moeite de hoogste toppen kunnen bereiken zonder de bodem te beschadigen. Er werd zoveel mogelijk rekening gehouden met de kwetsbaarheid van het gebied door in de winter te werken (geen broedende dieren), door aangepaste machines te gebruiken en door bepaalde zones te ontzien omwille van de kwetsbare natuur of archeologische relicten die er voorkomen.

Gezien de grote schaal van het landduinherstelproject en de ingrijpende veranderingen in het landschap, werd er ingezet op een uitgebreid communicatie- en participatietraject. Juist en tijdig informeren, is essentieel zodat mensen gaan beseffen dat bomen kappen eigenlijk niet het einde voor het natuurgebied betekent maar een herleving van het oude duinengebied. Er werd op verschillende communicatiemiddelen ingezet: een eigen projectwebsite, infowandelingen, infoartikels, promofilmpjes op Facebook, werfborden, draagvlakacties … Ook werd er regelmatig teruggekoppeld met alle betrokken partners tijdens een communicatiewerkgroep.

Op zondag 3 juni 2018 werd het landduingebied feestelijk ‘geopend’ en kon iedereen van het resultaat komen genieten tijdens een duinenpicknick.
Verwacht wordt dat de natuur zich op een termijn van 3 à 5 jaar volledig zal herstellen waardoor de landduinen een thuis worden voor unieke soorten zoals nachtzwaluw, gladde slang, boomleeuwerik en Ijslands mos.

MEER INFO: projectwebsite