Water is van levensbelang. In Vlaanderen staan we voor grote uitdagingen als het gaat om onze watervoorraad. Die voorraad is essentieel voor drinkwater, industrie, landbouw én natuur. Door de klimaatverandering worden deze uitdagingen steeds urgenter: langere periodes van droogte, intense regenbuien en een dalende grondwatertafel zetten onze leefomgeving onder druk.
Zandzakken als waterbeheeroplossing
In dit kader besloot de gemeente Pelt om samen met het Regionaal Landschap Lage Kempen, de provinciale Waterdienst en Watering De Dommelvallei een project op te zetten. Dit project is onderdeel van Water+Land+Schap 2.0 en kadert in de Blue Deal: het zandzakkenproject.
Het project richt zich op het vertragen van de afvoer van regenwater in beken en grachten. Door strategisch zandzakken te plaatsen, wordt het water tijdelijk opgehouden. Dit geeft het regenwater de kans om langzaam in de bodem te sijpelen in de plaats van snel afgevoerd te worden naar rivieren en uiteindelijk de zee. Zo wordt het natuurlijke infiltratieproces versterkt, worden grondwatertafels aangevuld en wapenen we ons tegen langere periodes van droogte.
De kracht van zandgrond
De zandgronden van Noord-Limburg vormen een ideale ondergrond voor dit soort infiltratieprojecten. Zand laat water gemakkelijk door, waardoor het regenwater diep en snel in de bodem kan doordringen en zo de grondwatertafel aanvult.
Dit is van groot belang voor de landbouw, die afhankelijk is van voldoende bodemvocht - niet alleen voor de opbrengst, maar ook voor de bodemkwaliteit en de werking van meststoffen.
Ook natuur en drinkwaterproductie profiteren van deze aanpak, maar het is vooral de landbouw die op de eerste rij zit om de voordelen van infiltratie te benutten.
Door het water lokaal vast te houden en te laten infiltreren, wordt niet alleen de droogteproblematiek aangepakt, maar wordt ook het landschap veerkrachtiger gemaakt tegen de gevolgen van klimaatverandering.
Samenwerking loont
Dit project toont aan hoe samenwerking tussen waterbeheer, landbouw en landschapszorg tot duurzame oplossingen kan leiden.
Water+Land+Schap 2.0 in Pelt
Het project loopt tot de lente van 2026. In het najaar van 2025 worden de eerste beken en baangrachten voorzien van zandzakken. Momenteel lopen de eerste evaluaties van de mogelijkheden.
Dit project wordt gefinancierd door Water-Land-Schap 2.0, vanuit de Vlaamse Blue Deal.
Met Water+Land+Schap 2.0 pakken we wateroverlast en droogte aan in het kader van de Blue Deal. Er wordt op terrein samengewerkt aan Water+Land+Schapsgebieden die klimaatschokken kunnen opvangen. Een goed werkend watersysteem, een aantrekkelijk landschap en klimaatrobuuste landbouw zijn daar de bouwstenen van. Meer informatie op www.vlm.be.
De Blue Deal is een programma dat de Vlaamse Regering lanceerde in de strijd tegen waterschaarste en droogte. Het programma bevat meer dan 70 acties en 400 projecten. Met de Blue Deal slaat Vlaanderen de weg in van minder verharding, meer vernatting en maximaal circulair watergebruik.
Financiering:
